Τι να αποφύγουμε
ΒΑΖΟΝΤΑΣ ΝΕΕΣ ΚΟΤΕΣ ΣΤΟ ΚΟΤΕΤΣΙ
Κάποτε έρχεται η ώρα να φέρουμε νέες κότες στο κοτέτσι. Είτε γιατί θέλουμε να αυξήσουμε τον αριθμό τους, ή γιατί θέλουμε να ανανεώσουμε το κοπάδι με νεότερες πουλάδες που θα μπουν στην καλύτερη ωοπαραγωγική τους περίοδο, ή γιατί απλά μεγάλωσαν τα πουλιά που εκκολάψαμε (ή αγοράσαμε) και θεωρούμε ότι ήρθε η ώρα να μπουν στο κουμάσι μαζί με τις άλλες κότες.
Αν είμαστε άπειροι θα διαπιστώσουμε πολύ γρήγορα ότι αυτό δεν είναι τόσο απλή και εύκολη διαδικασία γιατί θα έρθουμε αντιμέτωποι με αυτό που λέγεται "ιεραρχία ραμφίσματος" ή απλά "ιεραρχία". Όσο και αν μας φαίνεται παράξενο οι κότες είναι κοινωνικά ζώα που τηρούν στις κοινωνίες τους, δηλαδή στο κουμάσι, αυστηρούς κανόνες κοινωνικής τάξης και ιεραρχίας. Τα πουλιά που είναι ανώτερα στην ιεραρχία έχουν προτεραιότητα σε όλες τις βασικές λειτουργίες της ζωής στο κοτέτσι, δηλαδή στην τροφή και το νερό, στην θέση κουρνιάσματος, στα καλύτερα σημεία για τέντωμα, ηλιοθεραπεία και αμμόλουτρα! Τα κατώτερα πουλιά αφήνουν τα ανώτερα στην ιεραρχία να φάνε και να πιουν πρώτα και να διαλέξουν τα αγαπημένα τους μέρη για τις υπόλοιπες δραστηριότητες. Αυτό σε ένα παλιό κουμάσι γίνεται συνήθως χωρίς πολλούς τσακωμούς και φασαρία, ακριβώς γιατί κάθε πουλί γνωρίζει πολύ καλά τη θέση του και επικρατεί κοινωνική ειρήνη όσο αυτή δεν αμφισβητείται .
Πώς έχει οριστεί αυτή η ιεραρχία; Από την αρχή του σχηματισμού ενός κοπαδιού, είτε από μικρά πουλιά που μεγάλωσαν μαζί, είτε από ενήλικα πουλιά που τοποθετήθηκαν μαζί και σχημάτισαν ένα νέο κοπάδι, γίνονται μικρές και μεγάλες μάχες, με ραμφίσματα και ξεπουπουλιάσματα ώσπου να εγκατασταθεί η ιεραρχία και να υπάρξει μετά ηρεμία, αφού κάθε πουλί ξέρει και αποδέχεται τη θέση του. Είναι προφανές ότι τα πιο δυνατά ή επιθετικά πουλιά ανεβαίνουν ψηλά στην ιεραρχία και αυτό δεν έχει πάντα σχέση με το μέγεθος. Όσοι διατηρούν διάφορες ράτσες μαζί θα έχουν διαπιστώσει ότι μερικές μικρόσωμες κότες επιβάλλονται σε άλλες κότες πολύ πιο μεγαλόσωμες και αυτό είναι θέμα στάσης και...ύφους! Πάντως, τα ενήλικα πουλιά έχουν πάντα πλεονέκτημα απέναντι στις πουλάδες και τα πετεινάρια.
=>Δείτε κι αυτό: Πόσο ζουν οι κότες;
Η ενστικτώδης εγκατάσταση αυτής της κοινωνικής ιεραρχίας φαίνεται ότι έχει τις ρίζες της στον αρχαίο πρόγονο της οικόσιτης κότας, στην άγρια όρνιθα της ζούγκλας της Νοτιοανατολικής Ασίας (jungle fowl). Στην άγρια ζωή οι όρνιθες έπρεπε να έχουν ένα οργανωμένο τρόπο να τρώνε ειρηνικά και με τη σειρά την διαθέσιμη τροφή, χωρίς μάχες και φασαρίες που θα τις έκανε να σπαταλούν άσκοπα ενέργεια και θα πρόδιδαν και τη θέση του κοπαδιού στα αρπακτικά που καιροφυλακτούσαν.
Τι γίνεται, λοιπόν, όταν διαταραχθεί αυτή η ισορροπία; Σκόνη, πούπουλα και αίμα! Γίνονται μάχες μέχρι να αποκατασταθεί και πάλι η ιεραρχία. Και οι μάχες αυτές μπορεί να έχουν αληθινά θύματα. Αυτό ακριβώς συμβαίνει όταν στο κοπάδι μας βάλουμε νέα πουλιά.Οι νέες κότες δεν έχουν ακόμα θέση στην ιεραρχία του κοπαδιού και αυτό δημιουργεί άμεσα προβλήματα. Οι παλιές κότες θα υπερασπιστούν αμέσως τον βαθμό τους και θα θελήσουν να δείξουν στις νέες τη θέση που τους ανήκει. Συχνά οι πιο επιθετικές από τις παλιές κότες τους κοπαδιού είναι οι κατώτερες στην ιεραρχία που προσπαθούν να επιβληθούν στις νέες ώστε οι ίδιες να αναβαθμιστούν. Από την άλλη οι νέες κότες στο κοπάδι θα διεκδικήσουν, αν μπορούν μια αξιοπρεπή θέση στο κουμάσι.
Κατά την διαδικασία του "ξεκαθαρίσματος" οι κότες γίνονται πολύ σκληρές και ανελέητες. Αν τα νέα πουλιά είναι ενήλικα και δυνατά, τότε μετά από αρκετά τσιμπήματα και ελαφρά ξεπουπουλιάσματα κάθε κότα μαθαίνει τη νέα θέση της και επανέρχεται η ισορροπία. Αυτό είναι μια φυσιολογική διαδικασία που πρέπει αν αφήσουμε να εξελιχθεί ώστε να επανέλθει η κανονική ζωή του κοπαδιού. Αν όμως τα νέα πουλιά είναι νεαρά και εμφανώς πιο αδύναμα από τα παλιά, τότε οι παλιές κότες δεν θα μείνουν σε μια απλή νίκη αλλά μπορεί ακόμα και σκοτώσουν με απανωτά ραμφίσματα στο κεφάλι και στο σώμα τις νέες ή να τις γδάρουν κυριολεκτικά ζωντανές ή να τις αναγκάσουν να ψοφήσουν από ασιτία και δίψα αφού δεν τις αφήνουν να πλησιάσουν τροφή και νερό από φόβο. Το παλιό ένστικτο του ανταγωνισμού για την τροφή μετατρέπει τότε τις γλυκές κοτούλες μας σε ψυχρούς δολοφόνους.
Τι πρέπει να κάνουμε, λοιπόν, για να αποφύγουμε τα δράματα στο κοτέτσι, όταν πρέπει να βάλουμε νέα πουλιά; Πρέπει να έχουμε οπωσδήποτε το νου μας για φασαρίες και να παρακολουθούμε στενά την ένταξη τους στο κοπάδι. Ορίστε μερικά πράγματα που πρέπει να προσέξουμε:
-
Δεν βάζουμε πολύ νεαρά πουλιά σε ένα κοπάδι με "παλιές" κότες. Είναι βέβαιο ότι δεν θα τα αφήσουν σε ησυχία και θα τα θανατώσουν αν δεν έχουν τρόπο διαφυγής.
-
Αποφεύγουμε να βάλουμε ένα-δυο καινούρια πουλιά σε ένα κοτέτσι με πολλές κότες. Είναι καλύτερο να εισάγουμε ένα μικρό κοπαδάκι αντί για μεμονωμένα πουλιά, έτσι ώστε να μπορούν οι νέες αφίξεις να βρουν αλληλεγγύη μεταξύ τους.
-
Είναι καλύτερο να κάνουμε τις νέες εισαγωγές βράδυ που τα πουλιά κουρνιάζουν και δεν υπάρχει όρεξη για τσακωμούς. Όμως το πρωί πρέπει να είμαστε εκεί για να ελέγχουμε τι γίνεται γιατί οπωσδήποτε τα αίματα θα ανάψουν.
-
Είναι καλό αν μπορούμε στην αρχή να βάλουμε νέες και παλιές κότες στον ίδιο χώρο χωρισμένες, έτσι ώστε να έχουν οπτική επαφή και να συνηθίζουν στην μυρωδιά τους, χωρίς όμως να μπορούν να έχουν άμεση σωματική επαφή.
-
Όταν τελικά ενσωματώσουμε στο κοτέτσι τα νέα πουλιά, καλό είναι να διαθέτουμε ταΐστρες και ποτίστρες σε διάφορα σημεία ώστε να μην δημιουργείται πολύς ανταγωνισμός. Επίσης καλό είναι να υπάρχει αρκετός χώρος διαθέσιμος ώστε οι νέες κότες να μπορούν να αποφύγουν τις επιθέσεις των παλιών και να μην μπορούν αυτές να τις στριμώξουν.
-
Αν παρόλα αυτά δεν αποφύγουμε τις έντονες επιθέσεις και κάποιο πουλί ματώσει, τότε πρέπει αμέσως να το απομακρύνουμε από το κοτέτσι μέχρι να επουλωθεί το τραύμα. Αλλιώς το πουλί αυτό θα τσιμπηθεί μέχρι θανάτου, και θα ψοφήσει είτε από άμεσο τραύμα είτε από μόλυνση.
-
Μια άλλη λύση είναι να απομακρύνουμε την πιο επιθετική παλιά κότα από το κοτέτσι μέχρι να ηρεμήσουν τα πράγμα
Αν όλα τα παραπάνω δεν λειτουργήσουν, τότε υπάρχουν στην αγορά εξαρτήματα που τοποθετούνται στα ράμφη προσωρινά, τα οποία επιτρέπουν στην κότα να τρώει και να πίνει, αλλά την εμποδίζουν να πληγώνει και να ξεπουπουλιάζει τις άλλες. Δείτε εδώ ένα τέτοιο εξάρτημα. Υπάρχουν και ειδικά σπρέι που αποθαρρύνουν τα ραμφίσματα αλλά μάλλον δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά. Τέλος, το κόψιμο του ράμφους είναι μια τεχνική που αποσκοπεί στη μείωση των τραυματισμών, όμως προϋποθέτει τον ακρωτηριασμό με κάψιμο του ράμφους, πράγμα που είναι επίπονο και βάρβαρο για τα πουλιά και δεν συνιστάται.
Αν έχουμε κλώσσες στο κοπάδι, τότε τα περισσότερα από τα παραπάνω δεν είναι απαραίτητα γιατί οι κλώσες φροντίζουν με σύνεση και στοργή την κοινωνική ένταξη των κλωσόπουλων στο κοπάδι, προστατεύοντάς τα τόσο από εξωτερικούς φυσικούς εχθρούς όσο και από τα ενήλικα πουλιά του κοπαδιού, μέχρι τα κλωσόπουλα να ενηλικιωθούν και να μπορούν να σταθούν μόνα τους. Είναι απαραίτητο όμως να εξασφαλίσουμε στην κλώσα ένα απομονωμένο και προφυλαγμένο μέρος να κλωσήσει και να μεγαλώσει τις πρώτες μέρες τα μικρά της πριν αποφασίσει η ίδια να τα συστήσει στα υπόλοιπα μέλη του κοπαδιού.
Προσέχοντας τα παραπάνω, θα μπορούμε όταν χρειάζεται να ανανεώνουμε ή να μεγαλώνουμε το κοπαδάκι μας και ταυτόχρονα μαθαίνουμε να παρατηρούμε και να καταλαβαίνουμε την κοινωνική ζωή των πτηνών μας.
ΑΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ:
Το πόσο ζουν οι κότες εξαρτάται από τις συνθήκες διαβίωσής τους και φυσικά το σκοπό για τον οποίον τις διατηρούμε. Μάθετε πόσο μπορεί να ζήσει μια κότα και ποιο είναι το επίσημο ρεκόρ μακροζωίας που έχει καταγραφεί.
Υλικά, θέση, συμβουλές για την κατάλληλη τοποθέτηση της κούρνιας
Ποιες είναι οι προκλήσεις τους χειμώνα για το κουμάσι. Τι πρέπει να προσέξουμε για να έχουμε υγιείς κότες.
8 παράγοντες που επηρεάζουν τη ζωή στον ορνιθώνα κατά το χειμώνα.
Η φυσική προστασία των αβγών. Οι κίνδυνοι που υπάρχουν από βρώμικα αβγά. Πότε είναι σωστό να πλένουμε τα αβγά. Πώς γίνεται το πλύσιμο με ασφάλεια. Πότε τα αβγά χρειάζονται συντήρηση στο ψυγείο. Τι πρέπει να κάνουμε για να μαζεύουμε καθαρά αβγά που δεν χρειάζονται πλύσιμο.
Γιατί οι κότες τρώνε μερικές φορές τα αβγά τους. Τι κάνουμε για να μη συμβεί αυτό. Ποια μέτρα παίρνουμε αν συμβεί κάποια κότα να τρώει τα αβγά.
Οι κότες δεν είναι μόνο από τα πιο παραγωγικά πλάσματα του ζωικού βασιλείου, αλλά είναι και εξαιρετικά χαριτωμένη συντροφιά σε κάθε αυλή που φιλοξενούνται.