Προετοιμάζοντας το κοτέτσι για το κρύο
ΟΙ ΚΟΤΕΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ
Οι κότες είναι γενικά πολύ προσαρμοστικά και ανθεκτικά ζωντανά. Μπορούν να επιβιώνουν καλά σε δύσκολα περιβάλλοντα και μάλιστα με σημαντική εναλλαγή καιρικών συνθηκών, από τη ζέστη στο κρύο, όπως συμβαίνει σε πολλούς τόπους της Ελλάδας. Οι κότες έχουν τους φυσικούς μηχανισμούς να προσαρμόζονται γρήγορα και να διαβιώνουν επιτυχώς τόσο σε θερμοκρασίες καύσωνα όσο και σε συνθήκες παγετού. Για να μπορούν όμως να βάλουν σε λειτουργία τους δικούς τους φυσικούς μηχανισμούς επιβίωσης, είναι απαραίτητο να τους εξασφαλίζουμε τις συνθήκες τέτοιες που δεν κάνουν τη ζωή τους βασανιστική και επικίνδυνη. Προσέχοντας μερικά πράγματα θα μπορούμε να τις χαιρόμαστε όλο τον χρόνο και να απολαμβάνουμε τα φρέσκα αυγουλάκια τους αλλά και την χαριτωμένη παρέα τους.
Ο χειμώνας είναι μια πρόκληση για το κουμάσι. Οι κότες μας μπορούν να τα καταφέρουν αρκετά καλά αν προσέξουμε μερικά πράγματα και αποφύγουμε βασικά λάθη. Ας δούμε μερικά σημεία που πρέπει να λάβουμε υπόψη για το χειμώνα.
Ράτσες
Υπάρχουν ράτσες κότας που έχουν εξελιχθεί ώστε να ταιριάζουν καλύτερα σε αυτό που είναι το σύνηθες περιβάλλον τους, δηλαδή αυτό στο οποίο εξελίχθηκε φυσικά η ράτσα ή αυτό στο οποίο έγινε η εκτροφή και ανάπτυξη της ράτσας ώστε να έχει καλύτερα αποτελέσματα. Μπορούμε να διαλέξουμε ράτσες που ταιριάζουν καλύτερα στο περιβάλλον που θα ζήσουν ή, ακόμα καλύτερα, αν ξέρουμε πού να βρούμε ντόπιες φυλές που αναπαράγονται πολλά χρόνια με επιτυχία στον ίδιο τόπο που θα τις έχουμε κι εμείς, τότε καλύτερα να διαλέξουμε από αυτές. Οι ντόπιες φυλές, εκτός από προσαρμοσμένες στις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στον τόπο διαβίωσής τους, είναι και καλύτερα γενετικά εξοπλισμένες να είναι ανθεκτικές στις ασθένειες.
Υγρασία
Ο μεγαλύτερος εχθρός του κοπαδιού μας κατά τον χειμώνα δεν είναι το ίδιο το κρύο, αλλά η υγρασία. Οι κότες έχουν τρόπο να αντιμετωπίσουν το γενικό κρύο. Κουρνιάζουν κοντά κοντά ώστε να ζεσταίνουν η μία την άλλη εγκλωβίζοντας θερμό αέρα ανάμεσα στα σώματά τους και η κάθε μία φουσκώνει ανασηκώνοντας το πτέρωμά της ακριβώς για να δημιουργήσει ένα στρώμα εγκλωβισμένου θερμού αέρα που να την περιβάλλει. Η υγρασία όμως είναι πολύ δύσκολος και επικίνδυνος αντίπαλος, όταν μάλιστα συνδυάζεται με έντονο κρύο μπορεί να οδηγήσει σε κρυοπαγήματα. Τα πιο ευαίσθητα σε κρυοπαγήματα μέλη της κότας είναι το λειρί και τα πόδια. Τα κρυοπαγήματα μπορεί να είνα υπεύθυνα για μειωμένη γονιμότητα των αρσενικών και μειωμένη ωοπαραγωγή. Για προστασία από τα κρυοπαγήματα μπορούμε να αλείψουμε το λειρί με λίγη βαζελίνη. Πιο ευαίσθητα στα κρυοπαγήματα είναι τα μονά μεγάλα λειριά εξ αιτίας της μεγαλύτερης εκτεθειμένης επιφάνειας. Επίσης, η υγρασία είναι αιτία εμφάνισης μούχλας, που είναι πολύ ανθυγιεινή για τα πουλιά και υπεύθυνη για ασθένειες.
Η υγρασία στο κοτέτσι παράγεται από την αναπνοή των πουλιών, τις κουτσουλιές που είναι κατά 85% νερό, από την εξάτμιση του νερού στις ποτίστρες και από άλλες πιθανές διαρροές νερού μέσα στο κοτέτσι.
Μερικά μέτρα που μπορούμε να πάρουμε για να αποφύγουμε την υπερβολική υγρασία είναι:
-
Καλή επιθεώρηση και διόρθωση του κοτετσιού, ώστε αυτό να είναι στεγανό και να μην βάζει μέσα βρόχινο ή άλλης προέλευσης νερό.
-
Αλλαγή του υποστρώματος αν αυτό έχει απορροφήσει υγρασία.
-
Χρησιμοποιήστε άμμο (οικοδομική, ουδέτερη) όπου το έδαφος τείνει να σχηματίζει λάσπη. Η άμμος έχει καλή απορροφικότητα και δεν κρατάει νερά στην επιφάνεια. Η άμμος είναι καλή λύση ακόμα και για υπόστρωμα μέσα στο κοτέτσι.
-
Αν υπάρχει έντονο πρόβλημα υγρασίας, μπορείτε να απομακρύνετε τις ποτίστρες το βράδυ μέσα από το κοτέτσι. Βεβαιωθείτε όμως ότι δεν θα αφήσετε τις κότες χωρίς νερό από το ξημέρωμα. Άλλη λύση σε αυτό το πρόβλημα είναι η χρήση συστήματος με ειδικές βαλβίδες-πιπίλες.
Αερισμός
Το κοτέτσι πρέπει να είναι στεγανό ώστε να μη εισχωρεί νερό, αλλά δεν πρέπει να είναι κλεισμένο αεροστεγώς. Είναι απαραίτητος ο καλός αερισμός από ανοίγματα σε ψηλά σημεία, τα οποία βεβαίως είναι σφραγισμένα με πλέγμα για προστασία από τα αρπακτικά. Ο αερισμός του κοτετσιού πρέπει να είναι έτσι σχεδιασμένος ώστε οι κότες να μην είναι εκτεθειμένες σε ρεύματα αέρα, ειδικά στα σημεία που κουρνιάζουν. Ο επαρκής αερισμός είναι απαραίτητος συνεχώς, ακόμα και όταν κάνει πολύ κρύο. Αν δεν αερίζεται το κοτέτσι, τα επίπεδα υγρασίας θα αυξηθούν, υπάρχει ο κίνδυνος μούχλας και τα πουλιά εκτίθενται σε διάφορες ασθένειες του αναπνευστικού.
Θέρμανση
Σε ακραίες καιρικές συνθήκες μερικοί θα σκεφτούν να τοποθετήσουν στο κοτέτσι κάποιο θερμαντικό σώμα. Γενικά, αυτό δεν είναι απαραίτητο. Οι κότες μπορούν να επιβιώσουν στο κρύο αν οι υπόλοιπες συνθήκες είναι κατάλληλες. Αν παρόλα αυτά επιθυμείτε να τους παρέχετε αυτήν την πολυτέλεια, πρέπει να προσέξετε ιδιαίτερα τον κίνδυνο φωτιάς και να μην πάρετε κανένα ρίσκο σε σχέση με αυτό. Ειδικά οι θερμαντικές λάμπες πρέπει να
αποκλείονται αφού μπορούν να προκαλέσουν εύκολα πυρκαγιά σε οποιαδήποτε επαφή με υλικά που βρίσκονται στο κοτέτσι, όπως άχυρα, φτερά, ροκανίδια, ξηρές τροφές, κλπ. Προσέξτε επίσης να μην ανεβαίνει η θερμοκρασία στο εσωτερικό του κοτετσιού παραπάνω από μερικούς βαθμούς. Είναι αρκετό. Οι κότες δεν αντιλαμβάνονται το κρύο όπως οι άνθρωποι και δεν χρειάζονται συνθήκες ζέστης για να αισθάνονται και να διαβιώσουν άνετα.
Νερό
Το καθαρό και πάντα διαθέσιμο νερό είναι η σημαντικότερη ίσως συνθήκη για την καλή διαβίωση και υγεία της κότας. Αν τα πουλιά μείνουν διψασμένα έστω και λίγο διαταράσσεται η καλή υγεία τους, η γονιμότητα και η παραγωγή αυγών. Αν επικρατεί παγετός, τότε πρέπει να σιγουρευτούμε ότι το νερό για τις κότες μας είναι απάγωτο και διαθέσιμο. Ένας τρόπος να το επιτύχουμε αυτό είναι η συχνή αλλαγή νερού στις ποτίστρες και ιδιαίτερα νωρίς το πρωί μετά την παγωμένη νύχτα.
Φωτισμός
Οι κότες μειώνουν ή διακόπτουν την παραγωγή αυγών κατά τον χειμώνα και ο ρυθμιστής γι αυτό είναι το μειωμένο φυσικό φως της ημέρας. Αν επιθυμείτε να κρατήσετε την παραγωγή αυγών σε καλύτερο επίπεδο μπορείτε να παρέχετε τεχνητό φωτισμό λίγο πριν τη δύση του ήλιου και για μερικές ώρες ακόμα. Προσέξτε όμως να εξασφαλίζετε τουλάχιστον 8 ώρες σκοταδιού ανά 24ωρο, για να μην εξαντλείτε τα πουλιά. Πάντως, είναι καλύτερα να αφήνουμε το βιολογικό ρολόι τους να λειτουργεί σύμφωνα με τις εποχές και τότε η παραγωγική ηλικία τους θα διαρκέσει περισσότερο, έστω και με χαμηλότερους ρυθμούς.
Τροφή
Είναι αυτονόητο ότι οι κότες μας πρέπει να έχουν πρόσβαση σε επαρκή και θρεπτική τροφή. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα τρώνε περισσότερο και γεννάνε λιγότερο για να διαθέσουν περισσότερη ενέργεια από το μεταβολισμό των τροφών στην διατήρηση της θερμοκρασίας τους, αλλά και στην ανάκτηση δυνάμεων από την περίοδο έντονης αυγοπαραγωγής και την πιθανή πτερόρροια. Καλό είναι να τους διαθέτουμε μια θρεπτική μερίδα τροφής πριν κουρνιάσουν για να ξεκουραστούν τις παγερές νύχτες.
Περιορισμός και άσκηση
Δεν είναι απαραίτητο να κρατάμε αναγκαστικά τις κότες περιορισμένες στον εσωτερικό χώρο του κοτετσιού, ακόμα και αν έξω κάνει πολύ κρύο ή έχει χιόνι. Γενικά, οι κότες δεν συμπαθούν να περπατούν στο χιόνι, όμως δεν αποκλείεται να κάνουν μια βόλτα στο κρύο, την οποία καλό είναι να μην τους στερήσουμε αν την αποφασίσουν. Αν θέλουν, θα βγουν να κυκλοφορήσουν και να ξεμουδιάσουν, αν όχι, θα κουρνιάσουν μέσα στο κοτέτσι. Αν ο χειμώνας είναι ιδιαίτερα βαρύς και οι κότες αυτοπεριορίζονται για μεγάλα διαστήματα στον εσωτερικό χώρο του κοτετσιού, καλό είναι να τους διαθέτουμε που και που κάποιο "παιχνίδι" για να μην βαριούνται. Όσο αστείο και αν ακούγεται αυτό είναι σημαντικό, γιατί οι περιορισμένες κότες επιδίδονται σε τσιμπήματα και κανιβαλισμό. Επίσης, είναι σημαντικό να έχουμε αρκετό διαθέσιμο εσωτερικό χώρο, με ελάχιστο τα 2 τετραγωνικά μέτρα ανά τρία πουλιά. Περισσότερες κούρνιες και "παιχνίδια", όπως για παράδειγμα ένα κρεμασμένο λάχανο για να τσιμπούν, βοηθούν ώστε οι κότες να είναι δημιουργικά απασχολημένες και λιγότερο επιθετικές προς τις συγκατοίκους τους.
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω θα είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι ώστε οι κοτούλες μας να βγάλουν το χειμώνα σε καλή κατάσταση, να μας δώσουν ικανοποιητικό για την εποχή αριθμό αυγών και να υποδεχτούν την ερχόμενη άνοιξη με καλή υγεία και τις καλύτερες προϋποθέσεις για τη νέα περίοδο αυγοπαραγωγής και αναπαραγωγής.
ΑΛΛΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΔΙΑΒΑΣΕΤΕ:
Η φυσική προστασία των αβγών. Οι κίνδυνοι που υπάρχουν από βρώμικα αβγά. Πότε είναι σωστό να πλένουμε τα αβγά. Πώς γίνεται το πλύσιμο με ασφάλεια. Πότε τα αβγά χρειάζονται συντήρηση στο ψυγείο. Τι πρέπει να κάνουμε για να μαζεύουμε καθαρά αβγά που δεν χρειάζονται πλύσιμο.
Γιατί οι κότες τρώνε μερικές φορές τα αβγά τους. Τι κάνουμε για να μη συμβεί αυτό. Ποια μέτρα παίρνουμε αν συμβεί κάποια κότα να τρώει τα αβγά.
Υλικά, θέση, συμβουλές για την κατάλληλη τοποθέτηση της κούρνιας
Το πόσο ζουν οι κότες εξαρτάται από τις συνθήκες διαβίωσής τους και φυσικά το σκοπό για τον οποίον τις διατηρούμε. Μάθετε πόσο μπορεί να ζήσει μια κότα και ποιο είναι το επίσημο ρεκόρ μακροζωίας που έχει καταγραφεί.
Η ιεραρχία στο κοτέτσι και η σημασία της. Οι κίνδυνοι κανιβαλισμού και πώς να τους αποφύγουμε. Πρακτικές συμβουλές και λύσεις.
Οι κότες δεν είναι μόνο από τα πιο παραγωγικά πλάσματα του ζωικού βασιλείου, αλλά είναι και εξαιρετικά χαριτωμένη συντροφιά σε κάθε αυλή που φιλοξενούνται.